Affiliate ซอมบี้จากยุคแรกล่มสลายดอทคอม

Graphic By: Free Scary Zombie Girl from Clipart.me

ยุคแรกล่มสลายของดอทคอมนั้น มาจากแนวคิดที่ว่า สร้างเว็บไซต์แล้วหาคนเข้าเยอะ ๆ แล้วเอาตัวเลขผู้เข้าเว็บไปดึงดูดภาคธุรกิจอื่นให้ดูว่าเป็นมูลค่าเพิ่มของตัวเว็บไซต์ ทั้งที่สถิติแบบนี้สามารถเป็นเรื่องลวงได้ทั้ง 100% คือตัวเลขสามารถไม่ใช่หรือไม่ได้มาจากผู้ชมจริง ๆ แต่ "คลิกกันเอง"

Affiliate มี 2 แบบด้วยกัน, ตอนแรกเป็นการแจกให้กับเจ้าของเว็บไซต์ทั่วไป ที่คิดหรือโดยสถิติแล้วมีผู้เข้าชมมากเป็นประจำ ต่อมาถูกแพ็คมากับบริการลักษณะแจกพื้นที่ทำเว็บไซต์ฟรี โดยสมาชิกต้องยอมรับให้มีแบนเนอร์โฆษณาของทางผู้ให้บริการ ซึ่งมักเป็น Affiliate แต่ไม่มีการปันรายได้ให้กับเจ้าของเนื้อหา

การล่มสลายของดอทคอมตอนนั้น เพราะสถิติเหล่านี้คือเสมือน "เงินเฟ้อ" กล่าวคือมันถูกตีโป่งให้ดูเกินจริงด้านมูลค่า มีการลงทุนเพิ่มลงไปในตัวโฆษณาโดยคาดหวังว่าจะมี return กลับมาเป็นยอดซื้อ,  แต่เปล่า.., ยอดการเข้าไม่ได้สะท้อนว่าจะกลายเป็นยอดซื้อ, เมื่อการลงทุนเสียเปล่าอย่างมหาศาล ..ก็ล่มตามกันเป็นลูกโซ่, คือความเสียหายจะเกิดเฉพาะกับรายที่หลงเชื่อและลงทุนเพิ่มไปเยอะ จึงขาดทุน, ส่วนรายที่ไม่ได้หลงเชื่อหรือลงทุนเพิ่มไป ก็อยู่รอดมา

แต่ Affiliate ก็รอดมาจนทุกวันนี้ เหมือนซอมบี้จากยุคนั้น

- - -

Affiliate ไม่ใช่สัญลักษณ์ของรายได้ระยะยาวอย่างที่ควรจะเป็น ความโลภผลักดันให้เกิดเว็บและบล็อกหลอก ๆ มากมาย เป็นการขยายผืนนาและเอา affiliate ไปหย่อนไว้ตามแปลงนาเหมือนเมล็ดข้าวเพื่อให้ได้ผลผลิตในระยะสั้น ๆ

ความ "สุกเอาเผากิน" กลายเป็นหลอกทุกึนว่า โลกอินเตอร์เน็ตนั้นมีข้อมูลความรู้มหาศาล

มันมีก็จริง แต่เราต้องแยะแยกด้วยว่า ข้อมูลที่ดีกับข้อมูลขยะนั้นเป็นอย่างไร ไม่ใช่ว่าเนื้อหาบนอินเตอร์เน็ตจะเป็น "สุดยอดของมวลมนุษยชาติ" อย่างที่หลายคนรู้สึกกับมัน, เพราะหน้าข้อมูลขยะมีมหาศาล เราสามารถเสียเวลาไปทั้งวันได้โดยไม่เจออะไรที่เป็นประโยชน์ รวมถึงหน้าเว็บที่มีข้อมูลซ้ำกัน ..ซ้ำทั้งเนื้อหา และโฆษณาที่ติดอยู่
. . .
บริบทการที่เจ้าของเว็บหรือบล็อก "ตีแปลงเพิ่ม" เพื่อเอาโฆษณามาติดนั้น ทำให้เกิดความ "สำคัญตนผิด" ว่าตนคือ "ผู้เขียน/ผู้สร้างสรรค์เนื้อหา" ..ทั้งที่เป็นแค่คนที่เขียนส่ง ๆ ไป หรือหาอะไรก็ได้จากใครก็ได้มาแปะให้มันเต็ม ๆ เพื่อรองรับแบนเนอร์โฆษณา Affiliate ที่ตัวเอง "อุตส่าห์ลำบาก" ไปสมัครมา และไม่ได้มีความตั้งใจหรือกะจิตกะใจโดยมโนสำนึกว่า ควรจะมอบเนื้อหาที่ดีให้ผู้อ่าน แต่ค่อนข้างหวังว่าผู้อ่านจะมาเพื่อสร้างรายได้ให้ตน

เหมือนผลักภาระให้คนอ่าน ว่ายังไงต้องมา ไม่มาคือไม่มีน้ำใจ เปิดพื้นที่ตีดักทั่วไปหมด

ทำเหมือนอินเตอร์เน็ตเป็นร้านรับซื้อสินค้า ลงแล้วได้เงินแน่ คนทั่วไปมีหน้าที่ต้องมาอ่านประหนึ่งเป็นลูกจ้าง (และหลายเว็บก็จ้างจริง ๆ, แทบทุกคนคงเคยผ่านตา คำเชิญชวนหรือแม้แต่อีเมล์มาหาว่า.. พอจะมีเวลาว่าง 2-3 ชม.ต่อวันมั้ย?)

- - -

เรื่องราวและบรรยากาศแบบนี้ยังคงอยู่ และหลายคนที่ทำเพจขายสินค้า/บริการรับจ้างใน social network ต่าง ๆ ก็เผชิญสถิติหลอก ๆ พวกนี้อยู่ มีไม่น้อยที่หลงเชื่อซื้อบริการเพิ่มยอดผู้ติดตามรูปแบบต่าง ๆ ..แล้วก็ต้องรับสภาพเหมือนผู้ประกอบการดอทคอมในยุคแรกล่มสลาย คือลงทุนเพิ่มแล้วแต่ยอดผู้เข้าชมไม่ได้กลายเป็นยอดซื้อยอดขายได้จริง

แต่มีคนได้ประโยชน์จากเรื่องเหล่านี้ตราบเท่าที่ยังคงอยู่เสมอ กระแสอาจเงียบมาหลายปีก่อนหน้า แต่พอมีประชากรรุ่นใหม่ที่ไม่ได้โตยุคนั้น มาโตตอนนี้ ..ก็มีคนงัดเอาสารพัดศาสตร์ในยุคแรกล่มสลายดอทคอมกลับมาตีกินใหม่ และคนที่เจ็บ ก็ต้องทน ๆ ไป..

เหมือนบรรพบุรุษดอทคอม